Türk Dili 1 Çıkmış Sorular 2020 Vize

1) Bu dönem Türkçenin yazı dili açısından zengin olduğu bir dönemdir. Çünkü bu dönemde Karahanlı, Harezm-Kıpçak ve Çağatay Türkçeleri olmak üzere üç yazı dili oluştuğu görülmektedir.Yukarıda bahsedilen dönem aşağıdakilerden hangisidir?

2) 2-“Dil ve toplum arasındaki ilişkiyle ilgili iki temel görüş bulunmaktadır. Birincisi, ………… yapının dile yansıtıldığı görüşü; ikincisi, …….. dil yoluyla yapılandırıldığı görüşüdür.” Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

3) Türkçede art damak (kalın ünlü) ünlüsünden sonra art damak, ön damak ünlüsünden (ince ünlü) sonra ön damak ünlüsü kullanılır. Başka bir ifade ile Türkçede damak (kalınlık- incelik) uyumu vardır. Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde bu kuralın olmadığı görülür?

4) Aşağıdakilerden hangisi dile yönelik vurgulanan ortak temel ögelerden biri değildir? YENİ

5) En çok Türkçe konuşuru olan Batı Avrupa ülkesi aşağıdakilerden hangisidir?

6) 6-“Bir devletin sınırları içerisinde yönetimde, hukukta, eğitimde ve ticarette gerek sözlü gerekse yazılı iletişimde kullanılan, genellikle kanunla belirlenen dile denir. Bu dile resmî dil de denir.” Tanımdaki dil aşağıdakilerden hangisidir?

7) 7-“…………….. ilkesine göre dil, o dili konuşan bireyin düşünme biçimlerini belirler ve bu biçimlemelere belli sınırlar getirir. ………………. ilkesine göreyse bir dilde kodlanmış olan anlamlar bir başka dilde bulunmayabilir; dolayısıyla her dil bireyin içinde yaşadığı kültürel yapılanmanın olgularını anlamlandırır. Bu şekilde anadil, bir kişinin dünyayı algılama biçimlerini koşullamaktadır.” Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?

8) 8-“Temasta bulunan A ve B dilleri, dilin her düzleminde birbiri üzerinde etki yaratırlar. Ses bilgisi, şekil yapısı, söz dizimi ve anlam bilgisi alanlarında karşılıklı alışverişler olur. Türk dilinde esasen /j/ ses birimi yokken Farsça ve Fransızca gibi dillerden alınan kelimeler yoluyla bugün bu ses birimini taşıyan kelimeler Türkçede kullanılmaktadır: jâle, jandarma, jeton vs.”Yukarıdaki metinde hangi tür dil ödünçlemesinden bahsedilmektedir?

9) Tonyukuk, Kül Tigin, Bilge Kağan Anıtları Türkçenin hangi tarihî dönemine aittr?

10) Aşağıdakilerin hangisi deyimlerin bir özelliği değildir?

11) Aşağıdakilerden hangisi terimlerin bir özelliği değildir?

12) Bir dilin tarihinin herhangi bir kesitinde kullandığı söz varlığı o dilin ………. söz varlığını oluştururken, bir dilin günümüzde kullandığı, kullanmakta olduğu söz varlığı o dilin ……..söz varlığını oluşturmaktadır. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

13) Altay dillerinin en fazla konuşura sahip kolunu oluşturan dil aşağıdakilerden hangisidir?

14) Yazıyı bulan ve bu yazı sistemiyle bize hayli metin bırakan ilk kültürdür. Bu kültürün diline ait metinlerin incelenmesi sonucu, o dile ait olmadığı bilinen kelimelerden 168 kadarının Türkçe kökenli kelime olduğu, tarihî ses denklikleriyle ortaya konmuştur. Mesela dar- kelimesinin Türkçe yar- “ikiye ayırmak”, dib kelimesinin yip “ip”, gişig’in eşik “kapı”, gud’un ud “öküz, sığır” olduğu anlaşılmıştır. Yukarıdaki metinde bahsedilen kültür aşağıdakilerden hangisidir?

15) 15-İlk sözlüğümüz olan Dîvânü Lugati’t Türk, Türkçenin hangi dönemine aittir?

16) Aşağıdakilerden hangisi iletişimi engelleyen unsurlardan biri değildir?

17) Aşağıdakilerden hangisi bir konuşma hatası değildir?

18) 18-“Dil, insanlar ve nesiller arasında en önemli iletişim ve aktarım aracı olarak toplumların varlık sebeplerinden biri olmuştur. Dil ile dünyayı algılar, düşüncelerimizi şekillendiririz. Dil bununla sınırlı kalmayıp aynı zamanda gerçekliği de şekillendirir. Ortaya çıkan gerçeklik toplumsal bir algı oluşturur ve toplumun bütün bireylerine aktarılır. Dolayısıyla dil çalışmalarında toplumun, toplumsal çalışmalarda da dilin göz ardı edilemeyeceği gerçeği ortaya çıkar. Çünkü insan olmadan dilin, dil olmadan da toplumun var olması mümkün değildir.”Yukarıdaki metinde aşağıdaki ilişkilerin hangisinden bahsedilmektedir?

19) Öğretmen: Arkadaşlar, dil nedir? Elif: Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan bir araçtır. Öğretmen: Aferin Elif, çok güzel bir tanım yaptın. Bu diyaloga göre öğretmen hangi geribildirim türünü kullanmıştır?

20) İşaretleyerek okumada amaç, konuyu anlamaya yardımcı olacak anahtar kelime ve kavramlar ile önemli görülen yerlerin belirlenmesidir. ……….. yönteminden farkı okurun, önemli gördüğü yerleri metin üzerinde işaretlemesidir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

21) 21-“Kültürel temas sonucu ortaya çıkan dil etkileşmesinin sonuçlarına ………….. denir. Zamana yayılan bu temaslar sonucunda bir dilin kelime varlığına başka dillerden alınmış kelimeler, tabirler, deyimler eklendiği gibi, dil bilgisi yapısına da eklemelerin olduğu görülür.”Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

22) 22-“A dilinde karşılığı olan, alınması gerekmeyen kelime ve dil unsurlarının B diline alınması genellikle yüksek veya üst kabul edilen bir kültür düzeyinden daha aşağıda veya zayıf bir kültür düzeyine dil unsuru transferi şeklinde olur. Kültürel açıdan baskın, siyasi açıdan yönetici durumunda bulunan bir üst kültürü benimseme; üst kültürdeki yaşama biçimini taklit etme arzusu bu gibi alıntıların asli sebebidir.”Yukarıdaki metinde hangi tür dil ödünçlemesinden bahsedilmektedir?

23) 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılması ile birlikte asli unsurunu Türk boy ve topluluklarının oluşturduğu Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan adıyla beş Türk devleti kurulmuştur. Nüfusu göz önünde bulundurduğunuzda bu ülkelerden hangisinde Türkçe konuşur en fazladır?

24) Türkler İslam kültür dairesine girdikten sonra hangi dilin yoğun etkisinde kalmıştır?

25) Aşağıdakilerden hangisi dil ödünçlemeleri arasında yer almaz?

26) Aşağıdakilerden hangisi dilin yapısı üzerinde derin izler bırakan unsurlardan biri değildir?

27) Altay dilleri kuramı, "Türk, Moğol, Tunguz (Mançu dahil), Kore ve Japon dillerinin, Altay dili adı verilen, ortak bir kaynaktan geldiği görüşünü savunan bir" nazariyedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Altay dillerinin bir özelliği değildir?

28) 28-“Türk dili ile yazılı belgeler yaklaşık …… yıl öncesine, Göktürk Kağanlığı dönemine uzanır; ancak bundan önce de Türk dilinin uzun bir geçmişi olduğu komşu kültürlerin dillerinde veya belgelerinde korunmuştur.” Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

29) XI. yüzyılda kaleme alınmış Türkçenin anıtsal eseri ve ilk sözlüğü Dîvânu Lügati’t Türk’te iki yüzden fazla atasözü vardır. Bunlardan bir kısmı anlamca günümüze kadar ulaşmıştır. Örneğin “Tag taga kagışmaz, kişi kişige kagışır.” (Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur) “Atası acı alma yise oglının tişi kamar.” (Babası ekşi elma yese oğlunun dişi kamaşır.) gibi. Yukarıdaki açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

30) 30-“Dil ve düşünce arasındaki ilişkileri dilbilimsel bir çerçeveye taşıyarak dil, kültür, kimlik ve toplumu birlikte ele alan ………..’e göre her dil gerçekliği o dili konuşanlara kendi açısından yansıtmaktadır. Çünkü dil, toplumsal gerçekliğin sembolik bir yansımasıdır. Bu gerçeklik içinde oluşan anlamlar, en çok o gerçekliği yaşayanlar için anlamlıdır.” Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

31) Dede Korkut Hikâyeleri ve Yunus Emre’nin şiirlerini okuyan birisi Türkçenin hangi dönemine ait eserleri okuduğunu söyleyecektir?

32) Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?

33) Sovyetler Birliği topraklarında daha sonra birliğin dağılmasıyla birlikte Moldovya topraklarında kullanılan…………………. ,Türkiye Türkçesi ile benzer nitelikler sergilemekte ve yaklaşık 200 bin kişi tarafından konuşulmaktadır. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

34) İnsan hafızasının yükünü azaltır, düşüncenin işlemesine, olgunlaşmasına ve zenginleşmesine yarar. Sözü düzenler, anlatımı kuvvetlendirir. Bu parçada sözü edilen dil becerisi aşağıdakilerden hangisidir?

35) Aşağıdakilerden hangisi gürültü türlerinden biri değildir?

36) İletişimin etkili bir şekilde gerçekleşebilmesi için kaynağın yerine getirmesi gereken birtakım sorumluluklar vardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu sorumluluklardan biri değildir?

37) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme sıfat görevinde kullanılmıştır?

38) Bu gerçeği de ………………………. gerek. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki deyimlerden hangisi getirilirse, deyim cümleye “hesaba katmak, dikkate almak” anlamı kazanır?