26.Soru: Sabit Hata nedir?
Cevap: Miktarı ölçmeden ölçmeye değişmeyen, diğer bir deyişle her ölçme işlemine aynı miktarda karışan hatalardır. Örneğin marketteki terazi, üzerinde herhangi bir nesne yokken terazi -120 g gösteriyorsa ne tartılırsa tartılsın 120 g eksik ölçülecektir. Bir öğretmen, sınavında herkese 10 puan fazla veriyorsa yine karışan hata sabit olacaktır.
27.Soru: Sistematik Hata nedir?
Cevap: Ölçülen büyüklüğe, öğretmene ya da ölçme koşullarına göre miktarı değişen hatalardır. Örneğin marketteki terazi, her bir kilogramda 120 g eksik tartıyorsa üzerine konulan nesnenin ağırlığı arttıkça hata miktarı da artacaktır. Bir öğretmen, sınavında yazısı kötü olandan puan kırıyorsa yine karışan hata sistematik olacaktır.
28.Soru: Tesadüfi (Rastlantısal) Hata nedir?
Cevap: Şansla ortaya çıkan ne yönde ve ne ölçüde karıştığı genellikle bilinemeyen hatalardır. Ölçmelere tek yönlü olarak karışmaz, ölçme sonuçlarına bazen pozitif bazense negatif yönde etki eder. Sabit ve tesadüfi olmayan hatalar, tesadüfi değişken olma özelliğine sahiptir. Bu nedenle psikometride hata kuramı tesadüfi hatalar üstüne kurulmuştur.
29.Soru: Kaynağına göre tesadüfi hatalar hangileridir?
Cevap: 1) Ölçme işlemini yapan kişiden / öğretmenden kaynaklanan hata, 2) Ölçme aracından kaynaklanan hata, 3) Bireyden / öğrenciden kaynaklanan hata, 4) Fiziksel ortamdan kaynaklanan hata.
30.Soru: Ölçme araçlarının psikometrik nitelikleri hangi durumlara göre değişebilir?
Cevap: 1) Ölçme amacının değişmesi, 2) Uygulama grubunun değişmesi, 3) Dilin eskimesi / değişmesi, 4) Maddelerde ve/veya alt ölçeklerde yapılan değişiklikler, 5) Farklı kültürler, 6) Kuramsal bilgi birikiminde değişikliklere göre değişebilir.
31.Soru: Korelasyon nedir?
Cevap: Korelasyon, en az iki değişken arasında karşılıklı bir ilişki bulunup bulunmadığı, eğer ilişki varsa bu ilişkinin yönü ve miktarı hakkında bilgi veren istatistik bir tekniktir.
Korelasyon -1 ile 1 arasında değer alır. Bu iki değer arasında matematiksel olarak sonsuz birim vardır ancak kullanışlılık açısından 100 birim negatif korelasyonda, 100 birim pozitif korelasyonda, sıfır ile birlikte toplam 201 birimlik bir skala üzerinden değişkenler arasındaki ilişkinin yönü ve miktarı değerlendirilir.
32.Soru: Geçerlilik sorgulama yöntemleri hangileridir?
Cevap: 1) Kapsam geçerliliği, 2) Ölçüt dayanaklı geçerlilik, 3) Yapı geçerliliği 4) Yordama geçerliliği, 5) Zamandaş geçerlilik, geçerlilik sorgulama yöntemleridir.
33.Soru: Kapsam geçerliliği nedir?
Cevap: Kapsam geçerliliği özellikle başarı testlerinde aranan bir geçerlilik sorgulamasıdır. Eğitimde öğretmen bir program dâhilinde önceden belirlenen davranışları kazandırmayı amaçlar. Belirli bir zaman sonra davranışların ne kadarının kazanıldığını belirlemek isteyen öğretmen, geliştirdiği testte öğretime konu olan içeriğin testte ne ölçüde temsil edildiğini belirlemek durumundadır. Bu anlamda kapsam geçerliliği bir testin ölçülmek istenen davranışları ne derece kapsadığıyla ilgilidir.
34.Soru: Bir testte kapsam geçerliliğinin yüksek olduğu hangi durumlarda söylenebilir?
Cevap:
1. Testteki soruların / maddelerin ölçülecek özellikler evrenini (konu kapsamını / içeriği) yeterli ve dengeli bir biçimde ölçüyor olması,
2. Her bir sorunun / maddenin ölçmek istediği özelliği doğrudan ölçmesi gerekir.
Testin kapsam geçerliliğinin yüksek olduğunun söylenebilmesi için bu iki kriter birden sağlanmalıdır.
35.Soru: Kapsam geçerliliğini sorgulama yöntemleri nelerdir?
Cevap: 1) Mantıksal / rasyonel yöntemler 2) Belirtke tablosunun hazırlanması 3) Uzman görüşüne başvurulması 4) İstatistiksel yöntemler.